Regionalne izby obrachunkowe jako państwowy organ nadzoru i kontroli zostały powołane do wykonywania następujących zadań:

 

Działalność kontrolna – izby kontrolują gospodarkę finansową, w tym realizację zobowiązań podatkowych oraz zamówienia publiczne: jednostek samorządu terytorialnego, związków, międzygminnych, stowarzyszeń gmin oraz stowarzyszeń gmin i powiatów, związków powiatów, stowarzyszeń powiatów, samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym samorządowych osób prawnych, innych podmiotów, w zakresie wykorzystywania przez nie dotacji przyznawanych z budżetów jednostek samorządu terytorialnego na podstawie kryterium zgodności z prawem i zgodności dokumentacji ze stanem faktycznym.

Ponadto w ramach kontroli regionalne izby obrachunkowe posiadają uprawnienia do kontrolowania gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego w zakresie zadań administracji rządowej, wykonywanych przez te jednostki na podstawie ustaw lub zawieranych porozumień, dokonywana jest także z uwzględnieniem kryterium celowości, rzetelności i gospodarności.

 

Działalność nadzorcza – w zakresie działalności nadzorczej właściwość rzeczowa regionalnych izb obrachunkowych obejmuje uchwały i zarządzenia podejmowane przez organy jednostek samorządu terytorialnego w sprawach:

1) procedury uchwalania budżetu i jego zmian;

2) budżetu i jego zmian;

3) zaciągania zobowiązań wpływających na wysokość długu publicznego jednostki samorządu terytorialnego oraz udzielania pożyczek;

4) zasad i zakresu przyznawania dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego;

5) podatków i opłat lokalnych, do których mają zastosowanie przepisy ustawy - Ordynacja podatkowa;

6) absolutorium;

7) wieloletniej prognozy finansowej i jej zmian.

Ponadto w przypadku niepodjęcia uchwały budżetowej przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego do dnia 31 stycznia roku budżetowego izba ustala budżet tej jednostki w terminie do końca lutego roku budżetowego w zakresie zadań własnych oraz zadań zleconych.

 

Działalność informacyjno-szkoleniowa – izby prowadzą działalność informacyjną
i szkoleniową w zakresie objętym nadzorem i kontrolą, w szczególności:
1) organizują i prowadzą szkolenia w zakresie przepisów regulujących gospodarkę finansową jednostek samorządu terytorialnego,

2) prowadzą doradztwo w zakresie praktycznego stosowania przepisów w bieżącej gospodarce finansowej,

 

Działalność opiniodawcza:

1) wydawanie, na wniosek organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, opinii o możliwości spłaty kredytu, pożyczki lub wykupu papierów wartościowych;

2) wydawanie opinii o przedkładanych projektach uchwał budżetowych jednostek samorządu terytorialnego;

3) wydawanie opinii o przedkładanych przez zarządy powiatów i województw oraz przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) informacjach o przebiegu wykonania budżetu za pierwsze półrocze;

4) wydawanie opinii o przedkładanych przez zarządy powiatów i województw oraz przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) sprawozdaniach z wykonania budżetu wraz z informacjami o stanie mienia jednostek samorządu terytorialnego i objaśnieniami;

5) wydawanie opinii o wnioskach komisji rewizyjnych organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego w sprawie absolutorium oraz opinii w sprawie uchwały rady gminy o nieudzieleniu wójtowi absolutorium;

7) wydawanie opinii o przedkładanych projektach uchwał o wieloletnich prognozach finansowych;

8) wydawanie opinii o programach postępowań naprawczych jednostek samorządu terytorialnego.

 

Do zadań regionalnych izb obrachunkowych należy ponadto:

1) rozpatrywanie spraw dotyczących powiadomień przez skarbnika (głównego księgowego budżetu jednostki samorządu terytorialnego) o przypadkach dokonania kontrasygnaty na pisemne polecenie zwierzchnika, zgodnie z odrębnymi ustawami;

2) rozpatrywanie innych spraw określonych w odrębnych ustawach;

3) udzielanie wyjaśnień na wystąpienia podmiotów wymienionych w art. 1 ust. 2 w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych;

 

 

 

Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych z dnia 7 października 1992 r.

 

(t.j. : Dz. U. z 2019 r., poz 2137)

 

 

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie siedzib i zasięgu terytorialnego regionalnych izb obrachunkowych oraz szczegółowej organizacji izb, liczby członków kolegium i trybu postępowania z dnia 16 lipca 2004 r.

(Dz. U. z 2004 r., Nr 167, poz. 1747).